Architect Otto Bartning [*12-4-1883 –20-2-1959]

Hij doorloopt de Königliche Technische Hochschule in Berlin (Technische Universität). Maakt een wereldreis van 18-maanden 1903-1904 en zet daarna zijn studie voort in Berlijn en Karlsruhe. Hij werkt tegelijkertijd als architect in Berlijn en verlaat de TH zonder diploma. In 1924 krijgt hij in Karlsruhe een eredoctoraat  in de theologie. In zijn jonge jaren weet hij dat hij torens wil bouwen. Jaren later wordt hij daartoe uitgenodigd.

In de korte periode dat de kristal weer opleefde  tijdens en door het expressionisme, ontwierp hij zijn Sternkirche, zijn lievelingskerk. Helaas is dit meest favoriete ontwerp nooit gerealiseerd  vanwege gebrek aan financiën.  Wel bouwde hij o.a. Huis Wylerberg. Volgens Otto Bartning gaat er een sterk zuiverende vormende invloed uit van  een  gebouw  gebasseerd op kristallijne verhoudingen. De Gotische kathedralen waren er speciaal voor ontworpen. Kristalbouw hoefde echter voor Bartning zich niet te beperken tot kerken. Zoals muziek prachtig klinkt in een kathedraal, kan dit ook in een kristallijne muziekzaal, die hij realiseerde in Huis Wylerberg.

Na W.O.I leidt hij de ontwikkelgroep voor een nieuw vormingsconcept, Walter Gropius neemt daaraan deel en dient tijdens een langdurige ziekbed van Bartning het concept in dat later wereldwijd bekendheid krijgt als Das Bauhaus. Deze school start in Weimar (1919) en verhuist later naar Dessau.

Das ander Bauhaus

Otto Bartning wordt vervolgens in Weimar directeur van Die Bauhochschule, zoals hij die tussen 194-1918 samen met Taut e.a. ontwikkeld had. Hij start meteen een architecten opleiding. Gropius vele jaren later. In Das andere Bauhaus van D. Nicolaisen. krijgt hij alsnog erkenning.

Rechts: Otto Bartning, in het midden Gropius, links ernaast le Corbusier.

Otto Bartning schreef veel artikelen, ontwierp gemeenschapshuizen,  ziekenhuizen, kapellen-kerken, sociale woningbouw, een conservatorium in Frankfurt en een enkele villa. Hij brengt tot het eind van zijn levem collegae en filosofen samen in o.a. de Darmstädter Gesprächen en een internationale tentoonstelling in 1957 in Berlijn.  Gropius nodigde hij altijd uit. Bartning publiceerde in 1955 Erde Geliebte een verlaat dagboek over zijn wereldreis en schreef Der Geschändete, waarin hij reflecteert op WO II en de persoonlijke ellende voor daders die in opdracht handelden. Dze roman is in 1959 posthume gepubliceerd.

In Lezingen vindt u updates van gegeven lezingen in voorafgaande jaren tijdens de NJO muzikale wandeling rondom Huis Wylerberg.

Bronnen:

Mitteillungen, artikel van Otto Bartning, zijn beschrijving van de Bauhaus principes (1919)
Von neuen Kirchebau,Otto Bartning (1919)
Erde Geliebte, roman van Otto Bartning (1955)
Spannweite: verzameling van Bartnings artikelen sinds 1915  (1958)
Der Geschändete, roman van Otto Bartning, posthuum uitgegeven (1959)

Das andere Bauhaus, Otto Bartning und die Staatliche Bauhochschule Dörte Nicolaisen (1996)
Huis Wylerberg – Otto Bartning, Catalogus bij expostie destijds in het Nijmeegs museum Commanderie van Sint Jan (1988). Diverse auteurs
Otto Bartning, Architekt einer sozialen Moderne, Dr. Sandra Wagner Conzelmann (2017)
https://www.bauhaus100.de/das-bauhaus/phasen/vorgeschichte (2019)